Jak dotrzeć do klienta w nowych czasach?
Od kilku lat obserwujemy jak nowe technologie stopniowo zmieniają branżę turystyczną, ale dopiero w ostatnich latach widzimy, jaki ogromny potencjał kryje się w danych publicznych i rozwiązaniach opartych o sztuczną inteligencję. Ogłoszony właśnie konkurs INFOSTRATEG VIII, organizowany przez NCBiR, jest według mnie szansą, aby polska turystyka wykorzystała narzędzia analityczne, które na Zachodzie czy w Azji stają się już standardem.
Przyszłość polskiej branży turystycznej – konkurs INFOSTRATEG VIII
Narodowe Centrum Badań i Rozwoju ogłosiło VIII edycję konkursu INFOSTRATEG, skierowaną do przedsiębiorców, jednostek naukowych lub ich konsorcjów, którego celem jest rozwój zaawansowanych rozwiązań z obszaru sztucznej inteligencji. Tym razem tematem wiodącym jest wsparcie gospodarki turystycznej poprzez innowacyjne narzędzia SI operujące na danych publicznych.
Patrząc na szczegóły naboru, widzimy, że nie chodzi tu wyłącznie o granty badawcze. Chodzi o realne wdrożenie technologii, która może wspierać gospodarkę turystyczną. Mowa o inteligentnych systemach zdolnych np.: analizować przepływy turystów, optymalizować wykorzystanie infrastruktury, a nawet przewidywać trendy podróżnicze. Co szczególnie ważne, budżet konkursu jest znaczący i rozłożony na trzy etapy – od weryfikacji pomysłu, po stworzenie gotowego rozwiązania. To pozwala na stopniowy rozwój projektu bez ryzyka, że zabraknie środków w kluczowym momencie.
Regulacje i kryteria – na co muszą zwrócić uwagę wnioskodawcy?
Mamy klarowny regulamin, który jasno mówi, jakie warunki należy spełnić. Regulamin (wersja 1.0 z 13 sierpnia 2025 r.) precyzuje zasady uczestnictwa, finansowania, komunikację, składanie wniosków, etapową ocenę, procedury odwołania i zawarcie umowy. Dokument odnosi się do obowiązujących przepisów prawa i zawiera słowniczek pojęć oraz załączniki definiujące warunki konkursu. Warto pamiętać, że pierwsza ocena dotyczy wyłącznie zgodności z zasadami – jeśli projekt zostanie odrzucony na tym etapie, nie ma szans na odwołanie i przejście dalej. Z kolei podczas oceny merytorycznej eksperci będą oczekiwać nie tylko wizji technologicznej, ale także realnych argumentów, w jaki sposób dane rozwiązanie przełoży się na rozwój turystyki w Polsce.
Podstawowym wyznacznikiem konkursu jest innowacja na styku technologii i turystyki — aplikacje SI analizujące i wykorzystujące dane publiczne, by wspierać rozwój gospodarczych aspektów turystyki.
Harmonogram kluczowych etapów:
- Ogłoszenie konkursu: 18 sierpnia 2025
- Nabór wniosków: od 18 września do 5 grudnia 2025, do godz. 16:00
- Wyniki: decyzje przekazywane będą w ciągu maksymalnie 6 miesięcy od zamknięcia naboru.
Tryb składania wniosków: wnioski należy składać elektronicznie, za pośrednictwem systemu LSI (lsi.ncbr.gov.pl).
Do konkursu mogą przystąpić wyłącznie podmioty zarejestrowane i prowadzące działalność na terytorium Polski, tzn.:
- jednostki naukowe – samodzielnie realizujące projekt;
albo
- przedsiębiorstwa – samodzielnie realizujące projekt;
albo
- jednostki naukowe – wchodzące w skład konsorcjum maksymalnie trzech jednostek naukowych;
albo
- przedsiębiorstwa – wchodzące w skład konsorcjum maksymalnie trzech przedsiębiorstw;
albo
- przedsiębiorstwa i jednostki naukowe – wchodzące w skład konsorcjum, przy czym w skład konsorcjum wchodzi co najmniej jedno przedsiębiorstwo oraz co najmniej jedna jednostka naukowa, w skład konsorcjum mogą wchodzić maksymalnie trzy podmioty.
Finansowanie i koszty – jak to wygląda w praktyce?
Realizacja projektu musi rozpocząć się dnia 1 czerwca 2026 roku. Okres realizacji projektu wynosi 40 miesięcy.
Całkowity budżet konkursu wynosi 44 mln zł, z czego dostępne są następujące limity dla poszczególnych faz projektu:
Faza I: do 6 mln zł. Czas realizacji: 6 miesięcy, przy czym: 4 miesiące trwa wykonanie fazy I, po której wykonawca składa raport z wykonania fazy; 2 miesiące trwają prace związane wyłącznie z rozwojem elementów opracowanych w ramach fazy I. W tym czasie NCBR dokonuje oceny formalnej i merytorycznej raportów. Faza I (Proof of Concept): koncentruje się na opracowaniu referencyjnego zbioru danych oraz stworzeniu wstępnej wersji systemu i modelu;
Faza II: do 2 mln zł. Czas realizacji: 6 miesięcy, przy czym: 4 miesiące trwa wykonanie fazy II, po której wykonawca składa raport z wykonania fazy II, 2 miesiące trwają prace związane z udoskonalaniem bazy danych. W tym czasie Narodowe Centrum Badań i Rozwoju dokonuje oceny wstępnej i merytorycznej raportów z wykonania. Faza II: koncentruje się na opracowaniu modeli i algorytmów uczenia maszynowego wykorzystując dane pozyskane w fazie I projektu oraz przygotowaniu prototypu docelowego rozwiązania.
Faza III: do 22 mln zł. Czas realizacji 28 miesięcy. Faza III: koncentruje się na opublikowaniu wyniku prac badawczych, wdrożeniu najlepszych modeli i algorytmów uczenia maszynowego w ramach opracowanej finalnej wersji wybranej formy komercyjnej dystrybucji rozwiązania oraz integracji rozwiązania w ramach działalności operacyjnej Uprawnionego.
Katalogi kosztów dla różnych beneficjentów
Zgodnie z „Przewodnikiem kwalifikowalności kosztów” (załącznik nr 6), wnioskodawcy mają jasną orientację w zakresie, jakie koszty mogą być uznane za kwalifikowalne. Dokument zawiera katalog kosztów kwalifikowalnych i niekwalifikowalnych, zasady dokumentowania oraz informacje o VAT. Uwzględnia również kwestie wkładu własnego — zarówno pieniężnego, jak i niepieniężnego.
Jednostki naukowe: mają dedykowany katalog kosztów kwalifikowalnych, który umożliwia pełne finansowanie w ramach działalności niegospodarczej (100%).
Przedsiębiorstwa: mają osobny katalog kosztów kwalifikowalnych – wsparcie finansowe zgodnie z regulacjami pomocy publicznej. W przypadku prac przedwdrożeniowych finansowanych w ramach pomocy de minimis – możliwe jest dofinansowanie nawet do 100% kosztów kwalifikowalnych.
Koszty niekwalifikowalne: zostały wskazane w odrębnym dokumencie dla transparentności.
Tu również dostrzegam duży atut tego konkursu. Zarówno jednostki naukowe, jak i przedsiębiorstwa mają jasno zdefiniowane katalogi kosztów, co ułatwia planowanie budżetu. Co istotne, naukowcy mogą liczyć na pełne finansowanie swoich badań, a firmy – na atrakcyjne warunki, w tym możliwość uzyskania nawet 100% pokrycia wydatków w określonych przypadkach. To sprawia, że konkurs staje się impulsem do tworzenia konsorcjów – połączenie wiedzy akademickiej z praktyką biznesową może zaowocować rozwiązaniami, które będą miały realny wpływ na rynek.
Jakie projekty mogą odnieść sukces?
System ma być, czytamy w załączniku nr 3 do konkursu, „zaawansowanym narzędziem wykorzystującym mechanizmy przetwarzania danych w czasie rzeczywistym oraz algorytmy sztucznej inteligencji w celu powiązania i analizy danych z różnych źródeł w tym m.in.: dane od operatorów telekomunikacyjnych z GSM, dane z portali rezerwacyjnych, dane z bazy turystycznej, dane z rejestrów państwowych i samorządowych, dane o ruchu kartowym (jedynie liczba transakcji oraz ich charakter), dane gromadzone przez administrację, dane pochodzące z analizy mediów społecznościowych oraz dane z trendów w przeglądarkach Internetowych”.
Celem projektu powinno być ponadto realne wsparcie branży turystycznej, podniesienie odporności działu gospodarki – turystyka – na czynniki zewnętrzne oraz sytuacje kryzysowe, poprawa skuteczności działania administracji rządowej, samorządowej oraz organizacji turystycznych, a także wzrost bezpieczeństwa ruchu turystycznego.
Czytając zasady konkursu można stwierdzić, że największe szanse powinny mieć te inicjatywy, które pokażą pełny ekosystem – od pozyskania danych, przez ich analizę, aż po stworzenie narzędzia przyjaznego dla użytkowników końcowych: samorządów, gestorów atrakcji turystycznych czy samych podróżnych. Turystyka jest branżą, w której liczy się nie tylko efektywność, ale również doświadczenie klienta, dlatego technologie muszą być nie tylko inteligentne, ale i praktyczne w codziennym zastosowaniu.
Czy rzeczywiście sztuczna inteligencja zmieni polską turystykę?
25 czerwca 2025 r. w Warszawie odbyło się seminarium pt.: „Rewolucja w branży turystycznej: Jak sztuczna inteligencja zmieni oblicze globalnej turystyki”, zorganizowanym przez China Media Group i TTG Polska. Spotkanie potwierdziło to, co eksperci od dawna obserwują w praktyce: sztuczna inteligencja przestaje być wizją przyszłości, a staje się realnym narzędziem zmieniającym branżę turystyczną.
Inspiracje płynące z Chin.
Jednym z wystąpień była prezentacja pani Jiao Wei, Radcy Wydziału Kultury, Sztuki, Sportu i Turystyki Ambasady Chin, która zaprezentowała przykłady wdrożeń AI w turystyce w Państwie Środka. Podkreślała, że kluczowe znaczenie ma dziś personalizacja usług. Chińskie platformy turystyczne w ogromnym stopniu opierają się na algorytmach analizujących dane milionów użytkowników – dzięki temu potrafią precyzyjnie dopasować rekomendacje hoteli, atrakcji czy usług dodatkowych do indywidualnych potrzeb turystów. To doświadczenie pokazuje, jak wielką rolę odgrywa dziś analiza dużych zbiorów danych. Uczestnicy seminarium wielokrotnie zwracali uwagę, że dzięki AI możne nie tylko prognozować popyt i zarządzać ruchem turystycznym, ale też poprawiać doświadczenie podróżnych – zarówno na etapie planowania, jak i samego pobytu.
W jaki sposób technologia może ulepszyć doświadczenia turystów.
Z wypowiedzi prelegentów wynikało jasno, że chatboty i wirtualni asystenci 24/7 stają się standardem obsługi klienta. Umożliwiają rezerwacje, udzielają natychmiastowych odpowiedzi i rozwiązują proste problemy, co znacząco poprawia satysfakcję turystów. Podobnie technologie rozpoznawania obrazów czy rozszerzona rzeczywistość (AR) w muzeach i parkach rozrywki nie tylko uatrakcyjniają zwiedzanie, ale też przyciągają młodsze pokolenia, dla których interaktywność i immersja są naturalnym elementem poznawania świata.
A co z cyber-podróżami i wirtualnymi wystawami ? Choć wielu branżystów traktuje je jeszcze jako ciekawostkę, widać wyraźnie, że te rozwiązania stają się alternatywą dla osób ograniczonych czasowo lub finansowo. W dłuższej perspektywie mogą one stać się ważnym segmentem rynku turystycznego i Polska powinna już teraz przygotować się do ich rozwoju.
Podsumowanie
Podsumowując, nie mogę pominąć jeszcze jednej ważnej kwestii, która doskonale pokazuje, jak wielki potencjał tkwi nie tylko w inteligentnych rozwiązaniach ale przede wszystkim w ludziach je tworzących - w młodych polskich talentach. Podczas prestiżowego wydarzenia, Drugiej Międzynarodowej Olimpiady Sztucznej Inteligencji w Pekinie, polska reprezentacja odniosła ogromny sukces, zdobywając 3 złote, 3 srebrne i 1 brązowy medal oraz plasując się na drugim miejscu na świecie w klasyfikacji medalowej.
Szczególne uznanie należy się Krzysztofowi Rojkowi, uczniowi III Liceum Ogólnokształcącego we Wrocławiu, który zwyciężył w konkursie indywidualnym, pokonując 284 uczestników z 61 krajów. Jego dorobek jest imponujący – już wcześniej zdobył złoto w drużynie podczas I Olimpiady AI w 2024 roku w Bułgarii, a teraz może pochwalić się trzema złotymi medalami i pozycją lidera wśród multimedalistów tego wydarzenia.
Dla mnie, jako eksperta ds. rozwoju turystyki, to nie tylko wiadomość o sukcesie młodych informatyków, ale także inspiracja i dowód, że Polska – a szczególnie Dolny Śląsk – ma ogromny kapitał ludzki w obszarze AI. Jeśli odpowiednio zadbamy o rozwój i wsparcie takich talentów, to za „chwilę” to właśnie ci młodzi ludzie będą tworzyć rozwiązania, które odmienią m.in. branżę turystyczną – od inteligentnych systemów zarządzania ruchem turystycznym po aplikacje personalizujące doświadczenia podróżnych.
Zbliżająca się III Międzynarodowa Olimpiada AI w Abu Dhabi w 2026 roku będzie kolejną okazją, aby Polacy potwierdzili swoją pozycję w światowej czołówce. Ale już dziś widać, że wspieranie talentów – nie tylko na poziomie krajowym, lecz także regionalnym – powinno być jednym z kluczowych elementów naszej strategii innowacyjnej. Gdyż rozwój turystyki przyszłości zaczyna się od inwestycji w ludzi, którzy potrafią myśleć kreatywnie i tworzyć technologie zmieniające świat.
Źródła:
https://www.gov.pl/web/ncbr/viii-konkurs-infostrateg-na-projekty-zamawiane
https://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/PDF/?uri=CELEX:32014R0651